Vitaminler Böbrek Taşı Yapar Mı?

Vitaminler böbrek taşı yapar mı ve vitamin böbrek taşı ilişkisi sorusu internet kullanıcıları tarafından en merak edilen konuların başında geliyor. Bugün sizlere vitaminlerin böbrek taşı oluşumundaki etkisinden bahsetmek istiyorum.

Böbrekte Taş Nasıl Oluşur?

Böbrek taşları neden oluşur sorusu bugün hala net cevaplar bulamamıştır. Böbrek taşları oluşumu konusunda öne sürülen hipotezler süper-saturasyon dediğimiz doyum noktasından fazla miktarda idrarda maddelerin birikmesi ve kristal oluşumu ile açıklanabilir.

İçindekiler [Gizle]

İçindekiler

Bunu şöyle basit bir örnekle açıklayabiliriz: bir bardak su içine 5 küp şeker atıp karıştırılırsa şekerlerin hepsi eriyebilir. Ancak 1 bardak su içine 20 küp şeker atılırsa erimesi çok daha zor olup bardağın dibinde birikecektir. Bu basit örnek süper-saturasyonu açıklasa da dinamik insan metabolizmasında taş oluşumuna etki eden birçok faktör olduğu unutulmamalıdır.

Dolayısıyla insanda taş oluşumu tek bir sebebe her zaman dayandırılamaz. Multifaktöryel yani pek çok faktörün etkisi sonucu böbrekte kristal- taş oluşur.

Kişinin genetik yapısı (ailede taş varlığı), beslenme şekli, kilosu, eşlik eden hastalıkları (başlıca hormonal veya sindirim sistemiyle alakalı), varsa böbrekteki anatomik anomaliler, kullandığı ilaçlar ve hatta mesleği taş oluşumunda rol oynayabilir.

Vitaminlerin Böbrek Taşına Etkisi

Özellikle pandeminin ilk zamanlarında vaka yoğunluğunun en yüksek olduğu dönemlerde toplum olarak çok daha fazla vitaminler tüketmeye başladık.

Bağışıklığı güçlendiren bu vitaminleri (C ve D vitamini başta olmak üzere) daha önce böbrek taşı oluşumuna yatkınlığı olan kişilerde kullanımı sakıncalı mıdır? C ve D vitamini kullanımı böbrek taşı yapar mı? Bu soruya cevap olarak vitaminleri tek tek inceleyelim:

C Vitamini Böbrek Taşı Yapar mı?

C vitamini yaşlanmayı önleyen bağışıklığı güçlendiren bir vitamindir. Askorbik asit olarak bilinen C vitamini vücutta yıkılarak sonuçta okzalata dönüştürülür. Okzalat böbrek taşlarının pek çoğunun ana maddelerinden biridir.

C vitamininin fazla tüketimi okzalat miktarını yükseltecektir. İdrarla atılan okzalat ise kalsiyum okzalat kristallerinin ve taşının oluşumuna sebep olabilir. Yapılan araştırmalarda da yüksek dozlarda C vitamini tüketiminin özellikle erkeklerde böbrek taşına sebep olduğu kanıtlanmıştır.

D Vitamini Böbrek Taşı Yapar mı?

D vitamini vücutta kalsiyum, fosfor dengesini sağlayan, bağışıklığı güçlendiren bir vitamindir. D vitaminin aktif formu olan kalsitriol, kalsiyumun bağırsaklardan emiliminden sorumludur. Kalsitriol parathormonu etkileyerek düşüşe sebep olur. Sonuçta böbreklerden kalsiyum atılımı artar.

Bu durum kalsiyum içeren taşların oluşumu artırır. Bilimsel araştırmalar incelendiğinde D vitamini ve kalsiyum kullanan ileri yaş kadınlarda böbrek taşı oluşum riskinin arttığı gösterilmiştir. Ancak taş oluşumuna etkisinin olmadığını gösteren araştırmalar da vardır. Cochrane meta-analizlerinde ise net olarak taş riskini artırabileceği vurgulanmıştır.

E Vitamini Böbrek Taşı Yapar mı?

E vitaminin böbrek taşı oluşumuna etkisini gösteren araştırma henüz yoktur ancak hayvan deneylerinde E vitamini böbrek taşı oluşumuna karşı koruyucu etkisi kanıtlanmıştır.

K Vitamini Böbrek Taşı Yapar mı?

K vitamini konusunda yapılan bir araştırmada daha önce böbrek taşı olan kişilerde böbrek taşı riskini artırabileceği gösterilmiştir.

Vitamin Kullanmak Zorunda Olup Böbrek Taşı Olanlar Nasıl Kullansın?

Sonuç olarak vitaminlerin vücudumuzun sağlıklı bir şekilde işlemesinde, kas iskelet sisteminde, bağışıklık sisteminde çok önemli görevleri vardır. Ancak özellikle daha önce böbrek taşı öyküsü olan kişiler bu vitaminleri kullanırken taş oluşumu etkilerini en aza indirmek için bol sıvı tüketmelidir. Hastalarımız özellikle düzenli kontrollerini aksatmamalıdır.